“KENDİNİ ORHAN PAMUK SANAN ADAM” ÖYKÜSÜNDEKİ OKUR EŞİKLERİ ve ŞİZOİD OKURLUK
Zehra Nur CANPOLAT
PDF 168 320Öz
Murat Gülsoy son dönem modern Türk edebiyatının üretken yazarlarından biridir. Hem roman hem öykü düzleminde yetkin örnekler veren Gülsoy’un Oysa Herkes Kendiyle Meşgul (1999) adlı öykü kitabı postmodern akımın özelliklerini bünyesinde barındıran hikâyelerden oluşur. Yazar; “Kendini Orhan Pamuk Sanan Adam” ismini verdiği öyküsünde bu akımın metinlerarasılık özelliğinin alıntı, açık ve örtük gönderge, parodi, pastiş gibi unsurlarını kullanarak bir anlatı tesis eder. Bunun yanı sıra yazım tekniği olarak mektup-öykü biçimini seçerek anlatıdaki karakterlerinin Orhan Pamuk’u alımlayışları üzerinden ünlü yazara açık bir mektup yazmış olur. Metindeki şahıslar Umberto Eco’nun Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti (1995) eserinde belirttiği üzere ampirik, örnek ve örtük okurlar olarak verilir. Ancak öyküye adını veren karakter, sunulan okur çeşitlerinin ötesinde bir şizoid karakter sergiler. Bu şizoid adam Orhan Pamuk gibi hatta ondan da iyi eserler ürettiği iddiasındadır. Böylece öykü; hayal âlemini bütünüyle Orhan Pamuk’un yapıtlarının yeniden yazımına adayan taklit yazar üzerinden ilerler. Muhatap okuru olan ve bizzat seslendiği okuru Orhan Pamuk’u da çemberine alarak genişler.
Anahtar Kelimeler
Murat Gülsoy, Umberto Eco, ampirik okur, örnek okur, şizoid okur
Kaynakça
Ateş, F. (2004). Murat Gülsoy’la: Kurmacayı Oluşturan Gerçekler Üzerine, İstanbul: Düzyazı Defteri.
Borges, J. L. (2017). Hayaller ve Hikâyeler, İstanbul, İletişim Yayınları.
Doğanalp, E. (2016), Murat Gülsoy’un Hayatı, Sanatı ve Eserleri, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi.
Eagleton, T. (2014). Edebiyat Kuramı, İstanbul: Say Yayınları.
Eco, U. (1995). Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti, İstanbul: Can Yayınları.
Ergiydiren, S. (2007). Eleştiride Fenomenolojik Yaklaşımlar, Ankara: Hece Yayınları.
Guntrip, H. (2013). Şizoid Görüngü Nesne İlişkileri ve Kendilik, İstanbul: Metis Yayınları.
Gülsoy, M. (2015). Oysa Herkes Kendisiyle Meşgul, İstanbul: Can Sanat Yayınları.
Gülsoy, M. (2021). 602. Gece, İstanbul: Can Çağdaş Yayınları.
Holub Robert C. (1993). Implied Reader Encylopedia of Contemporary Literary Theroy, Approaches, Scholar, Terms (Ed) Irena R Makaryk, University of Toronto Incorporated, Toronto buffalo, London Canada.
Moran, B. (2007). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul: İletişim Yayınları.
Pamuk, O. (2011). Saf ve Düşünceli Romancı. İstanbul: İletişim Yayınları.
Parla, J. (2018). Orhan Pamuk’ta Yazıyla Kefaret, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Seymour, L. (2021). Roland Barthes’ın Yazarın Ölümü, İstanbul: Ketebe Yayınları.
Tanpınar, A.H. (1969). Roman ve Romancıya Dair Notlar, Edebiyat Üzerine Makaleler. İstanbul: MEB Devlet Kitapları.
Paola Pugliatti, "Reader's stories revisited", in II leıtore: modelli, processi ed effetti
dell'interpretazione, VS 52/53, 1989, s. 5-6.
Wolfgang Iser, The Act of Reading, Baltimore. Johns Hopkins University Press,1976, s. 34- 36.