MADAME BOVARY VE AŞK-I MEMNU ROMANLARINDA KADININ KONUMUNUN PSİKANALİTİK FEMİNİZM YAKLAŞIMIYLA İNCELENMESİ


Zehra Nur CANPOLAT

 PDF  141  266

Öz


ÖZET Edebiyat eserleri eleştirel bir okumaya tabi tutulup belirli bir kuram çerçevesinde ele alındıklarında hem araştırmacılara hem okuruna metnin ötesinde bir anlam sunar. Karşılaştırmalı edebiyat kuramı bu minvalde aynı ya da farklı dillerde yazılmış birden fazla eseri çeşitli açılardan mukayeseli olarak inceleyen bir bilim dalıdır. Bu disiplinin temelinde Alman düşünür Goethe’nin Weltliteratur olarak adlandırılan yaklaşımı vardır. Weltliteratur, farklı ulusların ürettiği edebiyat eserlerinin aidiyet durumu gözetilmeksizin tüm insanlara ve insanlığa hitap etmesinin, böylelikle tüm insanlığı kapsayan genel bir dünya edebiyatına ulaşılmasının hedeflendiği bir bakış açısı olarak açıklanabilir. Bu bakış açısının da kendi içinde odaklandığı farklı kuramlar söz konusudur. Kadın hareketlerinin doğurduğu feminist kuramın yan dallarından biri olan ve özellikle bireylerin psikolojik durumlarını belli terimlerle analiz eden psikanalitik feminist kuram, yazımızın genel çerçevesini oluşturacaktır. Dünya edebiyatının öncü isimlerinden Gustave Flaubert’in Madame Bovary (1856) romanı ile Servet-i Fünûn ve cumhuriyet dönemi Türk romanının temsilcilerinden Halid Ziya Uşaklıgil’in Aşk-ı Memnu (1901) adlı eserini bu çerçevede incelenecektir. Anahtar Kelimeler: Karşılaştırmalı edebiyat, psikanalitik feminist kuram, Gustave Flaubert, Halid Ziya Uşaklıgil, Madame Bovary, Aşk-ı Memnu.



Kaynakça

  1. Kaynakça Aytaç, G. (2009). Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi. İstanbul: Say Yayınları. Budak, S. (2009) Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. Direk, Z. (2014). Cinsiyetli Olmak. İstanbul: YKY. Donovan, J. (2016). Feminist Teori. İstanbul: İletişim Yayınları. Enginün, İ. (2011). Mukayeseli Edebiyat. İstanbul: Dergâh Yayınları. Flaubert, G. (2006). Madame Bovary. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Freud, S. (1931). Die Sexuelle Frage. Internationaler Pschanalytischer Vertag. Jung, Carl G. (2005) Dört Arketip. İstanbul: Metis Yayınları. Humm, M. (2002). Feminist Edebiyat Eleştirisi. İstanbul: Say Yayınları. Kristeva, J. "Mémoires", L’infini, 1 (Winter 1983), ss. 39-54. Moran, B. (2001). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış. İstanbul: İletişim Yayınları. Rousseau A. M., Pichois C. (1994). Karşılaştırmalı Edebiyat. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Stone, Alison. “Mother-Daughter Relations and the Maternal in Irigaray and Chodorow”. Philosophia. Cilt 1, Sayı 1, 2011. Uşaklıgil, H. Z. (2017). Aşk-ı Memnu. İstanbul: İlgi Kültür Sanat. Wellek, R. (2010). “Karşılaştırmalı Edebiyatın Krizi”, Çeviren: Adem Çalışkan, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume:3, Issue:12, s.109-114.